سگ در حوزه تمثیل در کلام سنایی و عطار و مولانا

شاعران از تمثیل با بسامد سگ بسیار استفاده کرده‌اند، گاه آن را مظهر وفاداری، گاه عاشق سالک و نفس اماره قرار داده‌اند و بدین ترتیب الفاظ و تصاویر پلی برای رسیدن به معنا می‌شود. در آغاز شرحی از تمثیل می‌آید که یکی از صور خیال است و آرای مختلف استادان در این مورد به عنوان شاهد آورده می‌شود. چرا که تمثیل برای ملموس کردن مفاهیم عرفانی حربه‌ای کاراست و به واسطه آن پیامهای اخلاقی و اجتماعی و سیاسی و عرفانی بیان می‌شود، سپس طی سیری در متون مختلف تصویر سگ، نگرش به آن، تطور ایماژهای آن در کلام گویندگان مورد بررسی قرار می‌گیرد، نکات و حکمت­ها و ظرایف به کار رفته مستند بیان می‌شود. آموزه‌های عرفانی و اخلاقی و سیاسی و اجتماعی حاصل به شرح در می‌آید و گوشه‌ای از عرفان و جهان بینی و سلوک بزرگان این مرز و بوم نشان داده می‌شود و در نهایت پیام شاعران به عنوان نتیجه منطقی تمثیل‌ها موشکافی می‌گردد.